In de rubriek wetenschap van VRT NWS viel mijn oog op de titel “Is Lennik ouder dan “oudste stad” Tongeren? VUB-prof meent via nieuwe meettechniek van wel”. Het is een opmerkelijk stukje dat uitgaat van een professor die ook deel uitmaakt van het Team Scheire, een populair TV-programma dat aan wetenschapscommunicatie doet.

Volgens voorstanders van een historisch canon bestaan er voldoende redenen om het in te voeren. Zij verwijzen naar de falende historische kennis, een zwakke volksidentiteit en een bijhorend gebrekkig burgerschap. Zij zijn hoe dan ook van oordeel dat het hoog tijd is dat men eindelijk afscheid neemt van het postmodernisme dat vijandig staat tegenover de erflaters van de westerse cultuur en dat men een tegengewicht plaatst tegen het heilloze cultuurrelativisme. Daarom moet een historisch canon de sleutelmomenten van de geschiedenis weergeven, de grote gebeurtenissen uit de geschiedenis,  de ankerpunten uit ons gedeeld verleden die iedere burger zou moeten kennen. Nederland heeft zijn canon, in Vlaanderen woedt de discussie erover volop.

Deze ochtend las ik het zoveelste krantenartikel in De Standaard over de commotie van Mohammed-cartoons in een onderwijscontext. Ik moest even denken aan de Griekse filosoof Socrates. Ik fotografeerde zijn buste in de Musei Capitolini in Rome in 2005. Hij was een luis in de pels van de machthebbers van zijn tijd. Hij werd zelfs als een bedreiging voor de publieke orde gezien omdat hij de gevestigde opvattingen van de elite vaak tot op de grond afbrak.  

Een lange strandwandeling voerde mij vandaag naar de roze villa van Raversijde. Wat verder liggen de bunkers van de Atlantikwal. Een pak geschiedenis boven op een duin!

Gisteren ontving ik de nieuwsbrief van de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw. 2021 wordt het Europees Jaar van het Spoor! In 2021 is het precies 175 jaar geleden dat de allereerste spoorverbinding tussen Parijs en Brussel werd ingereden. We vieren volgend jaar ook 40 jaar TGV en 30 jaar ICE.

Vandaag lees ik in de krant dat twee vermiste notitieboekjes van Charles Darwin wellicht gestolen zijn uit de universiteit van Cambridge. De politie onderzoekt de zaak. Hun waarde loopt in de miljoenen euro’s. De beheerders van de bibliotheek van de Britse universiteit van Cambridge verkeerden al twintig jaar in de mening dat de boekjes ‘ergens verkeerd gelegd’ waren. Dat is op zich niet te verwonderen als je weet dat de universiteitsbibliotheek van Cambridge immens is. Ze telt liefst 210 kilometer rekken. Maar een handschrift van dat niveau verkeerd leggen?

In een interview met De Standaard afgelopen weekend liet Marjan Doom de volgende uitspraak optekenen: “Ik heb het moeilijk met het discours rond STEM in het onderwijs. Dat wil rekruteren, ingenieurs voor de arbeidsmarkt. Dus stellen ze wetenschap voor als de makkelijkste weg naar kennis. En als fun: aan een rad draaien en er gaat een bal omhoog. Nee, bedankt, dat is een vals beeld. Doordat het onderwijs die fout maakt, ontbreekt er in onze maatschappij wetenschappelijke geletterdheid. Ik kijk ook naar academici, die het falen en de twijfel die inherent zijn aan wetenschap onder de mat schuiven.”

Twee tentoonstellingen hebben een belangrijke rol gespeeld in mijn visie op kunst verzamelen. In 1994 bezocht ik in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden de tentoostelling “Ooit van Freud” naar aanleiding waarvan het mooie boek "Freud, de sfinx van Wenen. De archeologische collectie van Sigmund Freud” (1993) werd uitgegeven. Einde 2008 was de tentoonstelling “La passion à l’oeuvre. Rodin et Freud Collectionneurs, in het Musée Rodin in Parijs een openbaring.

"Sprankelend, altijd licht ironisch en relativerend, een meesterverteller: Publius Ovidius Naso (43 v. Chr. - 17 na Chr.) is en blijft één van de belangrijkste Latijnse schrijvers" zo lees ik op de website van KULeuven Bibliotheken. Ik leerde zijn meesterwerk Metamorphoses kennen in de poësis. Ik was als jongeling ontroerd door het verhaal van Philemon en Baucis en droomde tegelijk dat ik de jager Actaeon was die het geluk had de godin Diana in haar blootje te zien.

Vlak voor de 2de Corona-lockdown hadden wij het geluk nog even een frisse neus te kunnen snuiven in Wimereux, een charmant badplaatsje in Nord-Pas-de-Calais. Toeristen vinden in dit stadje aan de Opaalkust een rustige omgeving waar het ongerepte strand van Pointe aux Oies, omzoomd door duinen, een mooi uitzicht schenkt op het dorpje Ambleteuse en zijn monumentale fort. Het Parc Naturel Régional des Caps et Marais d'Opale biedt de mogelijkheid tot heerlijke natuurwandelingen.

De overweldigende geschiedenis, de schoonheid van de antieke ruïnes en de vervallen grootsheid van Rome oefenden in het begin van de 19de eeuw een krachtige invloed op hele generatie jonge schrijvers en dichters uit heel Europa. Onder hen waren Lord Byron, Mary Shelley en John Keats. Hun verbeeldingskracht en creativiteit vonden in de romantiek en het mysterie van Rome een fantastische voedingsbodem.

Het is van alle tijden dat complotdenkers en valse profeten de goedgelovige medemens in hun netten proberen te strikken. Wij moeten daarvoor niet alleen kijken naar het Trump-spektakel of de absurde Corona-fabels.