Tussen 58 en 51 verovert Caesar heel Gallië, ten koste van honderdduizenden mensenlevens. Zijn Commentarii schetsen een ontluisterend beeld van een van de meest bloedige oorlogen uit de geschiedenis. Het zogenaamd objectieve militaire verslag aan de senaat in Rome is een schoolvoorbeeld van historische manipulatie. Eén van zijn meest vooraanstaande tegenstanders is Ambiorix, de vorst van de Eburonen.

Over Ambiorix is echter weinig geweten. Dat hij toch in de annalen van de geschiedenis zijn plek kon opeisen dankt hij grotendeels aan zijn vijand Caesar die hem vermeldt in zijn Commentarii de bello Gallico.  Nadat Ambiorix in 54 voor Christus anderhalf Romeins legioen in een hinderlaag heeft gelokt en uitgeroeid trekt hij samen met de Nerviërs en de Treveren op tegen het kamp van Cicero. Caesar weet net op tijd een nieuwe ramp te voorkomen en zint op wraak. 50.000 goedgetrainde en zwaarbewapende Romeinse soldaten laten in de daaropvolgende jaren een spoor van dood en vernieling achter. De Eburonen verdwijnen in de nevelen van de geschiedenis. Ambiorix zelf weet te ontkomen en vlucht de Rijn over. Van hem wordt nooit meer iets vernomen.

Caesars narratief over de dappere Ambiorix moet met de nodige kritische zin worden gelezen. Traditioneel wordt hij voorgesteld als een vrijheidslievende held. Niet alleen Caesar lag met zijn uitspraak dat van alle Galliërs de Belgen het dapperst waren, aan de basis van deze mythe. Tijdens de 19de eeuw lanceerde de romantiek de idee dat elk volk een ziel heeft waardoor het zich onderscheidt van andere volkeren. Voor het nieuwe België dat zich in 1830 in moeilijke omstandigheden van Nederland afscheidde en haar onafhankelijkheid uitriep, was dit niet anders. En zo werd Ambiorix een van de grote figuren in de Belgische geschiedenis. Daarbij werd gemakshalve over het hoofd gezien dat deze Eburonenvorst in zijn houding tegenover Caesar op zijn minst een dubbele rol speelde.

Vanuit die idee behandelt Robert Nouwen de historische figuur van Ambiorix en schetst hij hoe de mythe samen met zijn standbeeld in Tongeren tot stand is gekomen. 

Een uitnodiging voor de boekvoorstelling, de perstekst en persfoto's vindt u hier.

Coverfoto: Sofie Nouwen

Sterck & De Vreese

Gorredijk, 2023 

ISBN: 9789464710557

1ste druk

Uit de pers:

Jona Lendering, in Mainzer Beobachter, 31 mei 2023

Ambiorix tegen Caesar is momenteel het beste overzicht van de weerstand die de Eburonen boden aan de Romeinse legioenen. U weet wel, Ambiorix vernietigde het Veertiende Legioen bij een plek genaamd Atuatuca. Dat moet ergens liggen in de omgeving van Tongeren.

Joos Meesters, in Belang van Limburg, 27-28 mei 2023

In 2005 werd Ambiorix in Vlaanderen verkozen tot vierde grootste Belg aller tijden, maar in zijn nieuwe boek werpt de Tongerse historicus Robert Nouwen nieuw licht op de koning van de Eburonen.

Chris Delarivière, in Historiek.net, 19 mei 2023

Over de rol van Ambiorix is al heel wat inkt gevloeid. In 2005 werd hij tot vierde grootste Belg uitgeroepen en in de recente tv-reeks Het verhaal van Vlaanderen speelde hij een glansrol. De vraag rijst dan ook: wat valt er verder nog te vertellen over de legendarische Belg? Heel wat, zo blijkt uit het jongste boek van historicus Robert Nouwen. In Ambiorix tegen Caesar ontrafelt hij met bijna chirurgische precisie feiten en mythe. De auteur laat er alvast geen twijfel over bestaan: in Ambiorix’ verhaal versmelten historische feiten van twee millennia geleden met romantische fantasieën uit de negentiende eeuw toen het nog jonge België behoefte had aan nationale helden.