Gallia Belgica en Germania Inferior

Vanuit mijn onderzoek naar de geschiedenis van de Tungri en de civitas Tungrorum besteed ik reeds meer dan dertig jaar aandacht aan de geschiedenis van Gallia Belgica en Germania Inferior. Deze strekt zich uit van de Gallische oorlogen (58-51 v.Chr.) tot de val van het West Romeinse Rijk (476 n.Chr.).

De Gallische oorlogen vormen één van de ankerpunten in onze geschiedenis. Tussen 58 en 51 v.Chr. slaagt C. Iulius Caesar erin om de stammen in heel Gallië te onderwerpen en in het grote Romeinse Rijk in te lijven. Eén van die stammen zijn de Eburonen, die worden geregeerd door de twee koningen Ambiorix en Catuvolcus. Nadat Ambiorix in 54 v. Chr. anderhalf Romeins legioen in een hinderlaag heeft gelokt en uitgeroeid zint Caesar op wraak. 50.000 goedgetrainde en zwaarbewapende Romeinse soldaten laten in de daaropvolgende jaren een spoor van dood en vernieling achter. De Eburonen verdwijnen in de nevelen van de geschiedenis. Ambiorix zelf weet te ontkomen en vlucht de Rijn over. Van hem wordt nooit meer iets vernomen.

Na de veroveringen van onze contreien door C. Iulius Caesar was het vooral onder impuls van de visionaire keizer Augustus dat de Romeinen een indringende stempel op onze regio drukten. Ze tekenden een uitgestrekt wegennet uit en organiseerden een sterk bestuur. Ze stichtten bloeiende steden en nederzettingen, zoals Tongeren, de oudste stad van België. Het Romeinse leger speelde daarbij een grote rol. 

Tijdens de Pax Romana ontwikkelde zich een grootschalige landbouw en bloeide de handel als nooit tevoren. Luxueuze en minder luxueuze villa’s met vloerverwarming, muurschilderingen, mozaïeken en baden leidden zowel op het platteland als in de stad tot nieuwe elegantie en wooncomfort. Geïmporteerde groenten, vruchten, sauzen en wijnen kwamen op tafel. Latijn werd de voertaal van de lokale elite. Theateropvoeringen, wedrennen en gladiatorenkampen deden hun intrede. Met de tijd kregen steeds meer mensen het Romeinse burgerrecht, onder meer via dienst in het Romeinse leger. We zien de geboorte van een nieuwe cultuur, van een nieuwe mentaliteit ook. Gallia Belgica en Germania Inferior werden compleet geromaniseerd. 

De archeologische monumenten van de Romeinse cultuur zijn nog overal aanwezig. Op sommige plaatsen, zoals in Tongeren, kan de toerist ze nog bewonderen. Op andere plaatsen liggen ze nog verborgen onder de grond.

Meer informatie kan de lezer vinden in Vanderhoeven A., Martens M. & Lentacker A. 2022: Onderzoeksbalans archeologie in Vlaanderen: Romeinse tijd, Onderzoeksrapporten agentschap Onroerend Erfgoed 238, deel 1 & deel 2