Le Pont Flavien en de Via Julia Augusta

De oude Romeinen bouwden enkele spectaculaire bruggen. En een aantal ervan staat nog steeds overeind. In Saint-Chamas in de centrale Provence ligt een bevallige brug die met een enkele boog de rivier de Touloubre overspant. Het is le Pont Flavien. Wellicht is het de mooiste Romeinse burg van Frankrijk, voor veel geleerden zelfs de mooiste Romeinse brug buiten Italië. De brug ligt op een secundaire route die Marseille met Arles verbindt. In de jaren 20 v.Chr. voerde Marcus Vipsanius Agrippa in opdracht van keizer Augustus een wegenbouwprogramma uit in de Provence. Het resultaat ervan was de aanleg van de Via Julia Augusta. Dit zou Flavos een kans hebben gegeven om zijn stempel op een zeer zichtbare manier te drukken, zijn toewijding aan de Romeinse waarden te verkondigen en het belang van zijn eigen personage te benadrukken. De antieke weg is er nog steeds duidelijk zichtbaar. Diepe sporen van de wielen van karren zijn duidelijk zichtbaar in het wegdek aan weerszijden van de brug. De eeuwen van verkeer van de Romeinse tijd tot in de 20ste eeuw hebben hun sporen nagelaten en zijn compleet in het wegoppervlak dat brug bedekte gesleten.

 

Le Pont Flavien is de enige Romeinse brug ter wereld die zijn bogen heeft behouden. Hij werd gebouwd tijdens de 1ste eeuw v.C. overeenkomstig de wensen van een zekere Claudius Donnius Flavos. De reizigers lopen onder twee monumentale bogen door over de brug. De friezen en architraven van deze bogen dragen elk dezelfde inscriptie in het Latijn:

L(ucius) Donnivs C(aii) f(ilius) Flavos flamen Romae et

Avgvsti testamento fierei ivssit arbitratv

C. Donnei Venae et C. Attei Rvfei.

Lucius Donnius Flavos, zoon van Caius, priester van Rome en Augustus, beval bij testament (om deze brug en deze bogen) te bouwen, onder leiding van Caius Donnius Vena en Caius Attius Rufus

Door deze gift bevestigde L. Donnius Flavos zijn rang, maar ook het prestige van het Romeinse Rijk. Hij hoorde klaarblijkelijk tot de aristocratische kringen en bezat vermoedelijk landerijen in de buurt van de brug. Ongetwijfeld deed hij zaken in het nabijgelegen Arles, waar hij priester was van de keizerscultus in een van de tempels van de stad.

 

Zoals het opschrift aangeeft, werd de brug gebouwd ingevolge de testamentaire beschikkingen van Flavos. De twee bogen zijn gebouwd in witte zandsteen. Zij bestaan uit bijpassende, gecanneleerde pilasters die eindigen in Korinthische kapitelen die een decoratief hoofdgestel ondersteunen. Boven de kapitelen ziet de toeschouwer reliëfs van adelaars, hun vleugels half gespreid. Hun klauwen houden een krans vast die zich van de ene naar de andere kant uitstrekt en de adelaars over het hoofdgestel met elkaar verbindt. Aan de uiteinden van de beide frontons boven op de brug staan vier vrijstaande leeuwen. Slechts één leeuw is origineel. De drie andere werden in de 18de eeuw vernieuwd door Jean-Pancrace Chastel (1676-1744), een beeldhouwer uit Aix. Ze werden vervangen toen de noordelijke boog instortte en terug werd opgebouwd in 1763. De ornamenten, die voor de versiering van de bogen op de brug werden gebruikt, zijn typerend voor grafmonumenten. De fries van de bogen is versierd met een golfpatroon dat de constante wedergeboorte van het leven symboliseert. De adelaars en de leeuwen keren ook vaak als grafelementen terug en, in het geval van de leeuwen, waren ze populair in de Provence in de 2de helft van de 1ste eeuw v.Chr.