Bescherming van de Romeinse heerbaan

De oudste weg van Vlaanderen tussen Tienen, Tongeren en Maastricht

De oudste weg van Vlaanderen is de Romeinse weg die van Keulen via Maastricht en Tongeren naar Kassel loopt. Via Tienen, Elewijt, Asse, Velzeke, Kortrijk en Wervik doorkruiste hij heel Vlaanderen van oost naar west. De weg werd aangelegd tijdens de regering van keizer Augustus (31 v.C. - 14 n.C.). Hij speelde in die beginperiode een belangrijke rol als militaire weg, maar werd met de Pax Roman ook een belangrijke handelsweg. De geschiedenis van deze heerbaan eindigde niet met de val van het West-Romeinse Rijk in 476 n.C.. De historische steden en gemeenten langs deze weg, illustreren hoe hij als pelgrimsweg, handelsweg en militaire weg vorm gaf aan de meer dan 1500 jaren geschiedenis die volgden. Steden als Gent, Aalst, Brussel en Leuven namen dankzij deze weg een ongekende vlucht, net als Tienen, Sint-Truiden en Tongeren. Van die weg bleef de gekasseide Paddestraat in Velzeke samen met prachtige stukken tussen Tienen en Maastricht bewaard. 

In Italië, Frankrijk, Spanje en Portugal worden de Romeinse heerbanen als nationaal erfgoed beschermd en als historische wandelroutes voor toeristen ontsloten. Wallonië heeft de Romeinse weg Bavay-Tongeren die voor een groot deel over haar grondgebied loopt, beschermd als monument. Tevens heeft zij een dossier ingediend bij de UNESCO om deze weg op de lijst van het werelderfgoed te zetten.  Onder de titel Le tronçon Bavay-Tongres de la chaussée romaine Boulogne-Cologne situe sur le territoire de la Région wallonne is hij ondertussen opgenomen op de voorlopige lijst. Maar de mooiste stukken van deze Romeinse route liggen in Vlaanderen, tot op de dag van vandaag onbeschermd.

Nog in 2009 werd een groot stuk van de Romeinse heerbaan tussen Voort en Bommershoven verhard voor landbouwgebruik. Jan Peumans plaatste er in het Vlaamse Parlement in 2006 terecht belangrijke kanttekeningen bij. In de context van het boek "De Romeinse heerbaan" heb ik aan de heer Matthias Diependaele, Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, een dossier ter bescherming van deze Romeinse weg overgemaakt. Dit dossier is hier vrij beschikbaar. In een eerste reactie laat de minister ons weten dat een opname in de wetenschappelijke inventaris onroerend erfgoed zeker is aangewezen, maar dat verder onderzoek met het oog op een archeologische bescherming noodzakelijk is. Laat ons hopen dat het boek “De Romeinse heerbaan” de nodige argumenten aanreikt om dit belangrijke historische monument definitief veilig te stellen.

In de marge van dit onderzoek verzorgen wij ook de website 'De Romeinse weg' waar dat de geïnteresseerde allerhande informatie kan vinden over Romeinse wegen in België en Europa.